VMware ESX/ESXi Üzerinde ki Sanal Makineleri Oluşturan Dosyalar ve Görevleri
VMware ESX/ESXi üzerinde ki sanal makineler oluşturulduklarında otomatik olarak sanal makinenin adında bir klasör açılıyor ve sanal makine ile ilgili tüm dosyalar (bios konfigurasyon,snapshot dosyaları ile esas ve snapshot diskler) burada tutuluyor. Sanal makinemize ve onu oluşturan dosyalara VMware vSphere Client ile bağlandıktan sonra Configuration sekmesine geçip Storage linkine tıkladıktan sonra sağ tarafta listelenen datastore lardan sanal makinemizin bulunduğu datastore a sağ tıklayıp Browse Datastore diyerek ulaşabiliriz. Ya da Veeam Backup and FastSCP gibi bir yazılım ile ilgili datastore u görüntüleyebiliriz.
SanalMakineAdı.nvram: Bu dosya sanal makinemizin bios unu oluşturmaktadır. Bios a sanal makine başlatılırken F2 ye basarak ulaşabiliriz. Gerekli düzenlemeleri yaptıktan sonra kayıt edip çıktığımızda yapılan değişiklikler dosyaya kayıt edilmiş olur.
SanalMakineAdı.vmx: Bu dosyada sanal makinemizin donanım bilgileri (işlemci sayısı, bellek miktarı, network kartları vb.) bulunmaktadır. Dosyayı sanal makinemize sağ tıkladıktan sonra Edit Settings bölümünden düzenleyebiliriz. Dilersek wordpad metin editorü ile de (notepad de düzgün görüntülenmiyor) dosyayı açıp düzenleyebiliriz. Ancak bu riskli bir işlem olduğundan önce dosyanın yedeğinin alınması uygun olacaktır. :)
SanalMakineAdı.vmdk: Bu dosya sanal makinemizin disk dosyasını işaret etmektedir. VMware de her disk iki dosyadan oluşur. Bunlardan ilki sanal makinemizin diskinin boyutu ile sektör, silindir, kafa sayısı ya da diskin bağlı olduğu adaptör (ide ya da scsi) gibi özelliklerini tanımlayan SanalMakineAdı.vmdk dosyası ve verilerin tutulduğu SanalMakineAdı-flat.vmdk isimli dosyadır. Datastore dan baktığımızda SanalMakineAdı-flat.vmdk görüntülenmeyecektir. Bunun yerine SanalMakineAdı.vmdk şeklinde tek bir dosya görüntülenecektir.
VMware de üç tip disk vardır. Bunlar;
Thick Format: Sanal makinemizi oluştururken ya da yeni disk eklerken varsayılan disk tipidir. Bu disk tipinde sanal makinemizi oluştururken belirlediğimiz disk boyutu kadar SanalMakineAdı-flat.vmdk dosyası oluşturulur. Böylece disk dosyası sabit boyutludur. Bu tarz diskler gerçek diske yakın performans verirler. Dolayısıyla disk oluştururken bu tip disklerin seçilmesi önemlidir. Ancak bu formattaki bir disk Thin Provisioned Format a dönüştürülemez.
Thin Provisioned Format: Bu disk tipinde ise sanal makinemizi oluştururken belirlediğimiz disk boyutu yerine çok daha küçük bir boyutla oluşturulur ve diske veri yazıldıkça belirlenen boyuta kadar boyutu büyür. Bu tarz diskler depolama alanı konusunda sıkıntı varsa ya da test ortamlarında kullanılabilir. Thin Provisioned Format tipinde ki diskleri kullanan sanal makinelerin performansları Thick Format tipini kullanan sanal makinelere göre daha kötüdür. Ayrıca depolama alanında ki boş alanın takip edilmesini zorunlu hale getirir. Boş alan kalmadığında ise sanal makinelerimiz çalışmayı durduracaklardır. İstendiğinde thick format tipinde bir diske çevrilebilir.
Passthrough disk: Bu disk tipinde SAN üzerinde hazrılanmış olan bir LUN u sanal makinemize atayabiliriz. Bu disk türü sanal makinemize fiziksel bir diski bağlama imkanı verdiğinden en yüksek performans bu disk tipinde elde edilecektir. Ancak bu tip disklerin bulunduğu sanal makinelerde snapshot işlemi uygulanamaz.
SanalMakineAdı-00000x-delta.vmdk: Bu dosya sanal makinemiz üzerinde snapshot aldığımızda SanalMakineAdı-flat.vmdk dosyası ile aynı klasör içerisinde oluşturulur. Snapshot işleminde SanalMakineAdı-flat.vmdk dosyası salt okunur duruma getirilir ve SanalMakineAdı-000001-delta.vmdk disk dosyası oluşturularak bundan sonra verilerin yeni disk dosyasına yazılması sağlanır (dosya isminde ki 000000x şeklinde ki sayı her snapshot alındığında 000002, 000003 şeklinde otomatik olarak bir arttırılır). Bu disk dosyası ilk oluşturulduğunda boyutu sadece 16 Mb dır. Ancak içerisine veri yazıldıkça boyutu 16 Mb lık bloklar halinde büyütülür. Dolayısıyla her bir snapshot diski orijinal diskin boyutu kadar büyüyebilir. Bu da sanal makinelerin bulunduğu disk alanının çok dikkatli takip edilmesi anlamına gelmektedir. Çünkü snapshot ları silmek istediğinizde orijinal disk dosyası olan SanalMakineAdı.vmdk in boyutu kadar bir yere ihtiyaç duyulacaktır. Önceki zamanlarda alınmış olan snapshot lar silinmek istendiğinde SanalMakineAdı.vmdk dosyası tekrar yazılabilir hale getirilir ve snapshot disk dosyası içerisindeki veriler bu dosyanın içerisine eklenir. Ardından da ilgili snapshot dosyası silinir. Bu nedenle snapshot kullanan sanal makinelerin performansları düşmektedir. Bu nedenle snapshot lar test ortamı dışında önerilmemektedir.
SanalMakineAdı.vswp: Bu dosya sanal makinenin swap dosyasıdır ve her açıldığında otomatik oluşturulup kapatıldığında da silinir. Bu dosyanın boyutunu sanal makinemize atadığımız bellek miktarı belirlemektedir. Burada ki en önemli nokta bu dosya sanal makine her açıldığında oluşturulmasına rağmen kullanılmamasıdır. Sanal makineler sanallaştırma sunucularının bellekleri üzerinde çalışırlar. Ancak sanallaştırma sunucusunun bellek kapasitesinden daha yüksek miktarda belleğe ihtiyaç duyulduğunda bu swap dosyaları kullanılmaktadır. Bu sebeple diske okuma ve yazma oranı çok artacağından sanal makinelerin ve sanallaştırma sunucusunun performansını çok kötü etkiler ve sanal makineler oldukça yavaş çalışmaya başlar. Bu nedenle sanallaştırma sunucusunun bellek kapasitesini aşacak şekilde sanal makine yapılandırılması ve çalıştırılması kesinlikle tavsiye edilmez.
SanalMakineAdı.vmss: Bu dosya sanal makine normal olarak çalışırken görülmez. Sanal makine durdurulduğunda sanal makinenin o anki belleğinin içeriği bu dosyanın içerisine yazılır ve tekrar başlatıldığında bu dosya kullanılarak sanal makinenin o anki haline geri dönerek çalışmaya devam etmesi sağlanmış olur. Ancak en önemli nokta bu dosya oluşturulduktan sonra sanal makine kapatılana kadar silinmeyecektir.
SanalMakineAdı.vmsd: Bu dosya sanal makine ilk oluşturulduğundan itibaren bulunur. Ancak boyutu 0 Kb dır. Sanal makinenin snapshot ı alındığında dosyaya snapshot alındıktan sonra kullanılan disklerin adları, snapshot alınırken belirlenen tanımlayıcı değer ile yazılan açıklama ve snapshot a ait UID (Uniq ID) değeri yazılır. Sanal makine üzerinde ki snapshot silindiğinde silinen snapshot ile ilgili bilgileri saklarken UID yi UID yi arttırarak dosya yeni snapshot lara hazır hale getirilir.
SanalMakineAdı.vmsn: Bu dosyada sanal makinemiz üzerinde snapshot alındığında oluşturulmaktadır. Dosyanın boyutu snapshot alma işlemi sırasında sanal makinenin belleğinin de saklanıp saklanmayacağının seçilmesi ile alakalıdır. Eğer snapshot sırasında sanal makinenin o anki belleğininde saklanması istenirse dosyanın boyutu sanal makinenin belleğinin boyutu kadar olacaktır. Aksi takdirde dosya boyutu en fazla 32 Kb olacaktır.
vmware-x.log: Bu dosyalar da sanal makinelerimiz ile ilgili oluşan olaylar kayıt edilmektedir ve sorun çözümlerinde kullanılabilir. Dosyalar maksimum boyut sınırına ulaştıklarında kapatılırlar ve yeni bir log dosyası oluşturularak kullanılmaya başlanır.
SanalMakineAdı.vmxf: Bu konfigürasyon dosyası ise ESX/ESXi tarafından kullanılmaz. Sadece VMware Workstation ile uyumluluğun sağlanması amacıyla bulundurulmaktadır.
SanalMakineAdı.nvram: Bu dosya sanal makinemizin bios unu oluşturmaktadır. Bios a sanal makine başlatılırken F2 ye basarak ulaşabiliriz. Gerekli düzenlemeleri yaptıktan sonra kayıt edip çıktığımızda yapılan değişiklikler dosyaya kayıt edilmiş olur.
SanalMakineAdı.vmx: Bu dosyada sanal makinemizin donanım bilgileri (işlemci sayısı, bellek miktarı, network kartları vb.) bulunmaktadır. Dosyayı sanal makinemize sağ tıkladıktan sonra Edit Settings bölümünden düzenleyebiliriz. Dilersek wordpad metin editorü ile de (notepad de düzgün görüntülenmiyor) dosyayı açıp düzenleyebiliriz. Ancak bu riskli bir işlem olduğundan önce dosyanın yedeğinin alınması uygun olacaktır. :)
SanalMakineAdı.vmdk: Bu dosya sanal makinemizin disk dosyasını işaret etmektedir. VMware de her disk iki dosyadan oluşur. Bunlardan ilki sanal makinemizin diskinin boyutu ile sektör, silindir, kafa sayısı ya da diskin bağlı olduğu adaptör (ide ya da scsi) gibi özelliklerini tanımlayan SanalMakineAdı.vmdk dosyası ve verilerin tutulduğu SanalMakineAdı-flat.vmdk isimli dosyadır. Datastore dan baktığımızda SanalMakineAdı-flat.vmdk görüntülenmeyecektir. Bunun yerine SanalMakineAdı.vmdk şeklinde tek bir dosya görüntülenecektir.
VMware de üç tip disk vardır. Bunlar;
Thick Format: Sanal makinemizi oluştururken ya da yeni disk eklerken varsayılan disk tipidir. Bu disk tipinde sanal makinemizi oluştururken belirlediğimiz disk boyutu kadar SanalMakineAdı-flat.vmdk dosyası oluşturulur. Böylece disk dosyası sabit boyutludur. Bu tarz diskler gerçek diske yakın performans verirler. Dolayısıyla disk oluştururken bu tip disklerin seçilmesi önemlidir. Ancak bu formattaki bir disk Thin Provisioned Format a dönüştürülemez.
Thin Provisioned Format: Bu disk tipinde ise sanal makinemizi oluştururken belirlediğimiz disk boyutu yerine çok daha küçük bir boyutla oluşturulur ve diske veri yazıldıkça belirlenen boyuta kadar boyutu büyür. Bu tarz diskler depolama alanı konusunda sıkıntı varsa ya da test ortamlarında kullanılabilir. Thin Provisioned Format tipinde ki diskleri kullanan sanal makinelerin performansları Thick Format tipini kullanan sanal makinelere göre daha kötüdür. Ayrıca depolama alanında ki boş alanın takip edilmesini zorunlu hale getirir. Boş alan kalmadığında ise sanal makinelerimiz çalışmayı durduracaklardır. İstendiğinde thick format tipinde bir diske çevrilebilir.
Passthrough disk: Bu disk tipinde SAN üzerinde hazrılanmış olan bir LUN u sanal makinemize atayabiliriz. Bu disk türü sanal makinemize fiziksel bir diski bağlama imkanı verdiğinden en yüksek performans bu disk tipinde elde edilecektir. Ancak bu tip disklerin bulunduğu sanal makinelerde snapshot işlemi uygulanamaz.
SanalMakineAdı-00000x-delta.vmdk: Bu dosya sanal makinemiz üzerinde snapshot aldığımızda SanalMakineAdı-flat.vmdk dosyası ile aynı klasör içerisinde oluşturulur. Snapshot işleminde SanalMakineAdı-flat.vmdk dosyası salt okunur duruma getirilir ve SanalMakineAdı-000001-delta.vmdk disk dosyası oluşturularak bundan sonra verilerin yeni disk dosyasına yazılması sağlanır (dosya isminde ki 000000x şeklinde ki sayı her snapshot alındığında 000002, 000003 şeklinde otomatik olarak bir arttırılır). Bu disk dosyası ilk oluşturulduğunda boyutu sadece 16 Mb dır. Ancak içerisine veri yazıldıkça boyutu 16 Mb lık bloklar halinde büyütülür. Dolayısıyla her bir snapshot diski orijinal diskin boyutu kadar büyüyebilir. Bu da sanal makinelerin bulunduğu disk alanının çok dikkatli takip edilmesi anlamına gelmektedir. Çünkü snapshot ları silmek istediğinizde orijinal disk dosyası olan SanalMakineAdı.vmdk in boyutu kadar bir yere ihtiyaç duyulacaktır. Önceki zamanlarda alınmış olan snapshot lar silinmek istendiğinde SanalMakineAdı.vmdk dosyası tekrar yazılabilir hale getirilir ve snapshot disk dosyası içerisindeki veriler bu dosyanın içerisine eklenir. Ardından da ilgili snapshot dosyası silinir. Bu nedenle snapshot kullanan sanal makinelerin performansları düşmektedir. Bu nedenle snapshot lar test ortamı dışında önerilmemektedir.
SanalMakineAdı.vswp: Bu dosya sanal makinenin swap dosyasıdır ve her açıldığında otomatik oluşturulup kapatıldığında da silinir. Bu dosyanın boyutunu sanal makinemize atadığımız bellek miktarı belirlemektedir. Burada ki en önemli nokta bu dosya sanal makine her açıldığında oluşturulmasına rağmen kullanılmamasıdır. Sanal makineler sanallaştırma sunucularının bellekleri üzerinde çalışırlar. Ancak sanallaştırma sunucusunun bellek kapasitesinden daha yüksek miktarda belleğe ihtiyaç duyulduğunda bu swap dosyaları kullanılmaktadır. Bu sebeple diske okuma ve yazma oranı çok artacağından sanal makinelerin ve sanallaştırma sunucusunun performansını çok kötü etkiler ve sanal makineler oldukça yavaş çalışmaya başlar. Bu nedenle sanallaştırma sunucusunun bellek kapasitesini aşacak şekilde sanal makine yapılandırılması ve çalıştırılması kesinlikle tavsiye edilmez.
SanalMakineAdı.vmss: Bu dosya sanal makine normal olarak çalışırken görülmez. Sanal makine durdurulduğunda sanal makinenin o anki belleğinin içeriği bu dosyanın içerisine yazılır ve tekrar başlatıldığında bu dosya kullanılarak sanal makinenin o anki haline geri dönerek çalışmaya devam etmesi sağlanmış olur. Ancak en önemli nokta bu dosya oluşturulduktan sonra sanal makine kapatılana kadar silinmeyecektir.
SanalMakineAdı.vmsd: Bu dosya sanal makine ilk oluşturulduğundan itibaren bulunur. Ancak boyutu 0 Kb dır. Sanal makinenin snapshot ı alındığında dosyaya snapshot alındıktan sonra kullanılan disklerin adları, snapshot alınırken belirlenen tanımlayıcı değer ile yazılan açıklama ve snapshot a ait UID (Uniq ID) değeri yazılır. Sanal makine üzerinde ki snapshot silindiğinde silinen snapshot ile ilgili bilgileri saklarken UID yi UID yi arttırarak dosya yeni snapshot lara hazır hale getirilir.
SanalMakineAdı.vmsn: Bu dosyada sanal makinemiz üzerinde snapshot alındığında oluşturulmaktadır. Dosyanın boyutu snapshot alma işlemi sırasında sanal makinenin belleğinin de saklanıp saklanmayacağının seçilmesi ile alakalıdır. Eğer snapshot sırasında sanal makinenin o anki belleğininde saklanması istenirse dosyanın boyutu sanal makinenin belleğinin boyutu kadar olacaktır. Aksi takdirde dosya boyutu en fazla 32 Kb olacaktır.
vmware-x.log: Bu dosyalar da sanal makinelerimiz ile ilgili oluşan olaylar kayıt edilmektedir ve sorun çözümlerinde kullanılabilir. Dosyalar maksimum boyut sınırına ulaştıklarında kapatılırlar ve yeni bir log dosyası oluşturularak kullanılmaya başlanır.
SanalMakineAdı.vmxf: Bu konfigürasyon dosyası ise ESX/ESXi tarafından kullanılmaz. Sadece VMware Workstation ile uyumluluğun sağlanması amacıyla bulundurulmaktadır.
Yorumlar